Een van de belangrijkste redenen waarom we eten is zeker het leveren van energie. Zonder energie zou het leven heel snel verdwijnen. Planten kunnen zonne-energie via hun bladeren opnemen en in chemische energie omzetten. Dieren en mensen kunnen dit niet, daarom zijn zij van dit soort energie afhankelijk. Wij eten het in de vorm van koolhydraten, vetten en eiwitten.

Maar er zijn nog veel meer stoffen die planten ons, soms in minieme hoeveelheden leveren. Daartoe behoren vitaminen, mineralen, sporenelementen, hormonen, enzymen en talrijke secundaire plantenstoffen. Deze stoffen worden secundair genoemd omdat ze niet voor de primaire stofwisseling bestemd zijn.
De plant produceert deze stoffen voor zijn eigen bescherming, om ziekten en plagen af te weren, maar ook om nuttige insecten aan te trekken en de voortplanting te garanderen, zich tegen uitdroging te beschermen en voor vele andere ontelbare taken. De wetenschap heeft ontdekt, dat deze stoffen ook voor ons mensen nuttige werkingen hebben, vooral bij de bescherming tegen ziekten. Wie is verbaasd dat onze oorspronkelijke voeding uit het plantenrijk van de Schepper komt?
Energiecentrales
In bijna al onze cellen bevinden zich kleine energiecentrales die de energie voor ons lichaam produceren. Ze heten mitochondriën. Bijna alles wat we eten komt vroeg of laat in deze kleine energiecentrales terecht en wordt in energie omgezet.
Ons lichaam is een geniaal, gigantisch chemisch laboratorium. De chemische energie die in de mitochondriën wordt geproduceerd, heet ATP (adenosinetrifosfaat). Het lichaam heeft het nodig om de spieren te laten bewegen.
Maar energie wordt ook gebruikt om vitale moleculen te produceren en om transportprocessen in de cel en van de ene cel naar de andere uit te voeren. Bij een volwassen mens is de hoeveelheid ATP die dagelijks wordt geproduceerd ongeveer gelijk aan zijn of haar lichaamsgewicht.
Co-enzym Q10 speelt een sleutelrol bij de vorming van energie. Dit co-enzym is zo belangrijk, dat het lichaam het zelf produceert. Daarvoor heeft het echter een hele reeks vitaminen en eiwitten nodig. Het zit overigens in elke plant, maar vooral in oliehoudende zaden en graankiemen. Laten we dus de voorkeur aan koudgeperste plantaardige oliën en volle granen geven.

Als voedingssupplement in capsules moeten we co-enzym Q10 alleen innemen als bewezen is dat het lichaam het niet zelf kan produceren. De exacte dagelijkse behoefte van de mens is niet bekend. Er zijn talrijke studies gedaan om het positieve effect van kunstmatig toegediend co-enzym Q10 te bewijzen. Er zijn tot nu toe geen overtuigende verbanden gevonden. Daarom is het niet raadzaam dat we zomaar een voedingssupplement nemen, ook al worden we daartoe door de reclame verleid.
Bescherming door groene bladeren
Een andere belangrijke stof die planten ons leveren is chlorofyl, het groene plantenpigment. We kunnen het met ons rode bloedpigment vergelijken. We hebben chlorofyl voor de bloedvorming, de versterking van ons immuunsysteem en de leverstofwisseling nodig. Het remt ook de ontwikkeling van verschillende soorten kanker. Veel chlorofyl zit in de bladeren van spinazie en brandnetels, in broccoli, tarwegras en kamutgras. Het is ook in capsules en tabletten verkrijgbaar. Maar wij geven de voorkeur aan de hele plant omdat die ons van vele andere stoffen die we voor verschillende vormen van energie nodig hebben voorziet. Als we veel groene planten eten, wordt ons nagenoeg kosteloos energie geleverd.

Hersenvoeding
Om onze mentale energie altijd in topvorm te houden, hebben we lecithine nodig. Dit wordt ook door het lichaam zelf geproduceerd. Lecithine wordt al sinds mensenheugenis als voeding voor de zenuwen beschouwd. Waarschijnlijk omdat de zenuwcellen en vooral de hersenen een hoog lecithinegehalte bevatten. Maar het dient ook als voorloper van boodschapperstoffen die voor de goede functionering van onze hersenen nodig zijn. We vinden lecithine in de sojaboon, en dus ook in sojaolie, in noten en plantenzaden, maar ook in koolgroenten.
We vinden ook veel vitamine C in de hersenen. En dat vinden we dan weer terug in groenten en fruit. Een andere plant die een positief effect op de prestaties van de hersenen heeft is ginkgo. Extracten van de bladeren worden gebruikt om de bloedcirculatie te verbeteren. Vooral bij oudere mensen kan dit de bloedtoevoer naar de hersenen verbeteren, hetgeen een effect op het geheugen heeft.
Ook ginseng heeft een stimulerend effect op oudere mensen. Er zijn echter veel minderwaardige preparaten op de markt, omdat met dergelijke producten aanzienlijke handel kan worden gedreven. Gecontroleerde kwaliteitsproducten zijn alleen in gespecialiseerde winkels, bijvoorbeeld in apotheken, verkrijgbaar. Goedkope producten uit de supermarkt zijn vaak verdund of met andere stoffen vermengd.

Bescherming tegen ziekten
Ons voedsel moet ons ook tegen ziekten beschermen. Hier bieden de vele secundaire plantaardige bestanddelen een breed scala aan effecten. Sulfiden zijn de prikkelende bestanddelen in uienplanten, zoals bieslook, sjalotten, lente-uitjes, knoflook, prei en plantaardige uien. Zij beïnvloeden ons immuunsysteem, de bloedstolling en remmen de afzetting van cholesterol in de slagaders. Zo verminderen ze het risico op hart- en vaatziekten.
De heldere kleuren van groenten en fruit kunnen ons tegen kanker, ontstekingen en aandoeningen van de bloedsomloop beschermen. De kleuren behoren tot de grote groep van flavonoïden. Radijsjes, rode kool, melanzania, paprika’s, rode uien en rode bieten, kersen, pruimen, abrikozen en perziken, appels en vele kleurrijke bessen behoren tot de medicijnen uit de natuur, en dat zonder bijwerkingen. Laten we ook de reinigende energie van een aardig aantal planten niet vergeten. Veel wilde planten zoals paardenbloem, brandnetel, mariadistel, cichorei, om er maar een paar te noemen, helpen onze lever bij zijn vele taken. Maar ook hier bouwt het lichaam zelf vele beschermende muren tegen ziekten. Dit zijn de lichaamseigen enzymsystemen. Daarvoor heeft het vele bestanddelen uit het plantenrijk nodig: vooral vitaminen en sporenelementen. Selenium speelt een belangrijke rol in de verdediging tegen ziekteverwekkende processen. We vinden selenium in noten, vooral in de paranoot. Ook sojabonen en volle granen zijn mogelijke bronnen.
Voedsel voor de geest
Met behulp van voeding kunnen we ook onze geest verwennen. Eten is genieten en een uiting van levensvreugde. Maar je hebt tijd nodig om ervan te genieten. Laten we langzaam eten en van de smaak van ons eten genieten. Niet de hoeveelheid, maar de smaak maakt het aangenaam. Wordt een reep chocolade, als een stuk brood gegeten, wekt het alleen een schuldig geweten op en brengt geen plezier. Maar het hoeft niet per se chocolade te zijn. Stamp een stukje banaan op je tong en absorbeer de smaak enige tijd met gesloten ogen! Wat een genot zal het zijn! Net als chocolade bevatten bananen de boodschapperstof serotonine en ook de voorloper ervan, tryptofaan. Uit dit aminozuur wordt in de hersenen de boodschapperstof serotonine gevormd. Deze stof zorgt voor ontspanning van lichaam en geest.

Andere voedingsmiddelen die veel tryptofaan bevatten zijn: Noten, sesamzaad, ananas, aardbeien, frambozen, aardappelen, uien en erwten. Tryptofaan bereikt de hersenen gemakkelijker als we er koolhydraten bij eten, zoals brood, rijst, pasta, havermout en muesli. De koolhydraten doen onze bloedsuikerspiegel stijgen. Daardoor stijgt ook onze insulinespiegel. Insuline bindt op zijn beurt bij voorkeur andere aminozuren, maar niet tryptofaan. Zo bereikt meer tryptofaan de hersenen, waaruit de “geluksboodschapper” serotonine in toenemende mate kan worden aangemaakt. Geen wonder dus dat diëten die geen koolhydraten bevatten ons echt van streek maken.
Verscheidenheid
Een afwisselende, bij voorkeur natuurlijke, plantaardige voeding brengt onze verschillende energietoestanden op gang. Bovendien prikkelt geen enkel voedingsmiddel onze zintuigen zo intensief als groenten en fruit. Heldere kleuren, aangename geuren en smaken laten ons telkens weer naar deze gezonde energiebronnen grijpen. Laten we de enorme variatie gebruiken voor onze gezondheid!

Blijf geinformeerd
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte over je gezondheid

Esther Neumann heeft voedingsleer aan de Universiteit van Wenen gestudeerd. Sindsdien was ze auteur voor het gezondheidstijdschrift “Leben und Gesundheit” en gaf op verschillende plaatsen in Oostenrijk gezondheidslezingen.
Geef een reactie