Bij stress denken we vaak aan een hoge werkdruk. Maar stress in ons privéleven kan net zo schadelijk als werkstress zijn. Stress kan onstaan uit schulden, relatieproblemen, ziekte of zelfs uit heel abstracte dingen zoals het gevoel geen nut te hebben of onzeker te zijn of je wel de juiste beslissing hebt genomen. Vandaag willen we de meest voorkomende bronnen van persoonlijke stress benoemen en kijken hoe we ermee om kunnen gaan.
Stress is een verstoring van je vreedzame leven. We streven allemaal naar een ordelijk en vredig leven. We hebben de tendens om ons goed te ontwikkelen wanneer we in een bepaalde regelmaat leven. Ouders merken vaak dat hun kinderen zich veel beter gedragen als ze een vaste routine hebben dan wanneer alles een chaos in het huishouden is. Routines geven een kind een gevoel van veiligheid en dat is wat een kind het allerliefst wil.
Veel mensen klagen dat hun kinderen onhandelbaar zijn en niet op tijd naar bed willen. Voor velen escaleert dit in schreeuwen tegen hun kinderen om naar bed te gaan of dreigen met straf als ze dit niet doen.
Het hele “naar bed gaan”-probleem kan vermeden worden als de ouders gewoon een bedtijdroutine instellen. Fruit en koekjes. Een verhaaltje voor het slapengaan, ingestopt worden, een kus op de wang en het licht uit. Elke avond. De kinderen weten wat ze kunnen verwachten en kijken uiteindelijk zelfs uit naar bedtijd. Dit geeft kinderen een extra gevoel van veiligheid, iets wat ze echt nodig hebben in hun leven.
We willen ons allemaal veilig en geborgen voelen, maar naarmate we ouder worden, realiseren we dat we er niet altijd op kunnen rekenen dat de dingen gelijk lopen. We maken verschillende gebeurtenissen in ons leven mee die onze wereld op zijn kop zetten en ons stress geven. De meeste van deze gebeurtenissen hebben we niet in de hand, andere kunnen ze tot op bepaalde hoogte wel in de hand houden. Enkele van ons hebben het geluk deze stressfactoren pas op volwassen leeftijd te ervaren. Anderen ervaren stress als jonge kinderen.
Wanneer er enkele veranderingen in onze routine ten opzichte van wat we als normaal beschouwen optreden, zal ons brein deze onbekende toekomst als een potentiële stressfactor interpreteren. De hoeveelheid stress zal aan de hoeveelheid dreiging die onze geest voelt gerelateerd worden. Enkele veel voorkomende oorzaken van stress zijn de volgende:
Het overlijden van een dierbare
Dit kan een echtgenoot, ouder, kind of vriend zijn. De dood maakt deel uit van het leven, maar de dood van een dierbare veroorzaakt aanzienlijke stress. Onze harten worden verscheurd terwijl we om onze dierbare rouwen en ons leven wordt ernstig verstoord. Dit is iets waar we helaas weinig aan kunnen doen en waar we vroeg of laat allemaal mee te maken zullen krijgen. Veel mensen herstellen snel van deze stressfactor en gaan verder met hun leven, anderen rouwen lange tijd. De dood van een dierbare kan een aantal ernstige ziekten in ons teweeg brengen, waaronder depressie een van ze is.
De dood van een kind is waarschijnlijk de ergste pijn die iemand kan beleven en enkele mensen komen er nooit helemaal overheen. Anderen slagen er omwille van anderen om hen heen wel in om over de pijn heen te komen. Een gevoel van doelgerichtheid en nut voor andere mensen in de omgeving kunnen helpen om het verlies te verwerken. Dit is echter een stressfactor die voor enkele mensen behoorlijk vernietigend kan zijn.
Echtscheiding
Zelfs als je blij bent dat je van je ex-echtgenoot af bent, is een scheiding een grote stressfactor in ons leven. Het veroorzaakt niet alleen stress bij jou, maar ook bij je kinderen. Veel echtparen zijn zo zeer met hun eigen emoties tijdens een scheiding bezig, dat ze de gevolgen van de situatie voor hun kinderen niet waarnemen. De kans is groot, dat de kinderen behoorlijk wat te verduren hebben, zelfs als ze nog te jong zijn om te begrijpen wat er echt aan de hand is. Het is eigenlijk zo, dat jongere kinderen bij een scheiding van hun ouders nog meer stress kunnen ervaren dan oudere kinderen, omdat ze hun emoties niet onder woorden kunnen brengen en ook niet kunnen begrijpen dat het weggaan van papa of mama niets met hen te maken heeft. Een jong kind heeft de neiging om een dergelijk verlies als een persoonlijke afwijzing te zien.
Een kind dat het trauma van de scheiding van zijn of haar ouders ervaart, zal stress hebben. In enkele gevallen kan de stress zich in een aantal psychologische stoornissen uiten, onder meer in de vorm van angst. Het kind is zijn belangrijkste referentiepunt kwijt en voelt zich niet langer veilig, dus zal hij of zij een manier bedenken om de stress te verlichten en enkele vormen van controle te krijgen, door te proberen aandacht te krijgen door dwaas en onhandelbaar te doen, of zelfs door het ontwikkelen van een stoornis zoals anorexia.
Een scheiding is altijd een traumatische gebeurtenis, omdat het gevoelens van afwijzing met zich meebrengt en menselijke banden die je als een veilige haven op aarde beschouwde verbreekt. Iemand moet goed overwegen of het de moeite waard is om zo’n traumatische gebeurtenis door te maken, of dat er misschien enkele manieren zijn om de relatie te herstellen. Een hulpverlener kan je helpen om de dingen objectiever te bekijken, het standpunt van de andere partij te begrijpen en strategieën te ontwikkelen om wederzijds respect en begrip te genereren.
Als een scheiding echt onvermijdelijk is, neem dan de tijd om van de wonden te genezen die daardoor zijn veroorzaakt. Gun jezelf enkele vrije dagen om de ontstane trauma’s te verwerken. Ga indien mogelijk naar een plek op vakantie waar je de dingen rustiger kunt verwerken. Ga wat rustiger met je werkdruk om, en overweeg of je enkele verantwoordelijkheden even af kan geven als je een leidinggevende functie hebt. Zoek enkele goede vrienden op met wie je kunt praten en zoek zo nodig professionele hulp om de trauma’s van je crisis te verwerken.
Verhuizen
Zelfs als je van een krot naar een paleis verhuist, is dit nog steeds stressvol. Het mag dan wel een blijde gebeurtenis zijn, maar het is nog steeds een verstoring van je routine. En elke verstoring van je routine veroorzaakt stress. Verhuizen verstoort het hele gezin. En het is echt vervelend. Bovendien moet je ook nog inpakken.
Iedereen heeft een hekel aan verhuizen. Al je spullen inpakken en uitpakken is een enorm gedoe. Slechts weinigen van ons hebben het geluk dat iemand dit werk voor ons kan doen, dus het is behoorlijk stressvol. Maar zelfs als we geen vinger hoeven uit te steken, is verhuizen nog steeds een verstoring van onze normale routine.
Het zal een tijdje duren voordat je in je nieuwe huis thuis voelt. Je moet ook aan je nieuwe omgeving wennen, uitzoeken waar je boodschappen kunt doen en nieuwe vrienden in je buurt vinden. Tot het zover is, moet je proberen om zoveel mogelijk van je normale dagelijkse routine en rituelen te behouden, vooral als je kinderen hebt.
Ernstige ziekte
Elke vorm van ernstige ziekte is een aanzienlijke stressfactor voor het hele gezin. Als één persoon ziek is, heeft dat niet alleen invloed op die persoon, maar op iedereen om hem of haar heen. Een ernstige ziekte is een van de ergste stressfactoren die we kunnen doormaken omdat het jaren kan duren en een emotionele tol eist van iedereen om ons heen. Als je het met een mogelijk terminale ziekte zoals kanker te doen hebt, krijg je het met een enorme hoeveelheid stress te doen en krijgt met gevoelens van angst te doen die te maken hebben met de mogelijkheid van een naderende dood.
Enkele mensen die een ernstige ziekte doormaken, raken in een depressie. Dit onstaat meestal door de dramatische verandering in hun leven. Soms worden familieleden door de stress beïnvloed in hun omgang met de zieke, wat zelfs bij hun tot een depressie kan leiden, of tot enkele ontsnappingsmechanismen in de vorm van afhankelijkheid.
Geldzaken
Een gebrek aan financiële middelen kan stressvol zijn. Als je de rekeningen niet kunt betalen, als er zich enkele noodsituaties voordoen en je geen middelen hebt om ze op te lossen, als de kosten stijgen maar het salaris niet in verhouding is, kan dit heel wat stress veroorzaken.
Vermijd het nemen van leningen en betaal in termijnen wanneer je maar kunt. Een nieuwe auto kopen op afbetaling is gemakkelijk en handig, maar de eindjes aan elkaar knopen bij het terugbetalen kan erg stressvol worden. Om nog maar over de financiële onrust te zwijgen als je je baan verliest.
Soms kunnen de financiën door overbesteding uit de hand lopen. Het budget aanpassen en weten hoe je moet bezuinigen kan in veel gevallen de financiën in evenwicht brengen. Als je een financieel doel stelt en de buikriem aantrekt, zul je merken dat de geldstress afneemt. Dit kan betekenen dat je moet stoppen met geld verspillen op gebieden die niet noodzakelijk zijn voor je behoeften, zoals wanneer je ongeveer $5 of meer voor een kop koffie betaalt.
Het kan ook betekenen dat je moet stoppen geld uit te geven aan uit eten. Het is sowieso goedkoper en gezonder om thuis te eten. Met het geld dat je spaart door niet meer uit eten of aan impulsaankopen uit te geven, kun je schulden afbetalen, een spaarrekening beginnen en uiteindelijk het geld bij elkaar krijgen om te doen wat je al heel lang wilde doen.
Er zijn echter situaties waarin er geen eenvoudige oplossing voor de financiële onrust gevonden kan worden en professionele hulp nodig kan zijn om met de daaruit voortvloeiende stress om te gaan.
Verlies van een baan
Het verlies van een baan is niet alleen vernederend, maar kan je ook in financiële moeilijkheden brengen. Een baan verliezen leidt vaak tot depressie en angst. Niet alleen het verlies van je eigenwaarde heeft een klap gekregen, maar je maakt je ook zorgen over geld. Je zult waarschijnlijk stress ervaren totdat je een nieuwe baan hebt gevonden of jezelf met het feit hebt verzoend dat je met minder geld zult moeten uitkomen.
Totdat je je oriënteert, zul je met een verstoring op het gebied van je levensstijl en je financiële status te doen hebben. De onzekerheid rond het vinden van een nieuwe baan heeft ook gevolgen voor de mate van stress. Een baan verliezen en een andere baan moeten zoeken kan stressvol zijn.
Het leven in de stad
Leven in grote steden brengt verschillende stressfactoren met zich mee, zoals lawaai, verkeer, vervuiling, angst voor aanslagen, een hectisch levensritme en het simpele feit dat de rustgevende invloed van de natuur om ons heen ontbreekt. Zelfs als je voor je werk naar de stad moet pendelen, kan een huis op het platteland veel aan de ontspanning van je geest aan het eind van de dag bijdragen.
Het verkeer in de grote steden kan stressvol zijn. Files kunnen vooral stressvol zijn als we op tijd moeten zijn op een afspraak. Het hectische verkeer om ons heen en gestreste chauffeurs die ongeduldig zijn, eisen zijn tol van iedereen die onder zulke omstandigheden moet navigeren.
Wonen in gebieden met veel criminaliteit kan ook stressvol zijn. Niet weten of je de volgende keer dat je van huis gaat een overval te verduren krijgt, kan je behoorlijk ongerust maken. En elk dubieus gezicht dat je pad kruist, doet je stresshormonen stijgen.
Andere stressoren
Relatieproblemen kunnen een grote stressfactor zijn. Misbruik in relaties, soms zelfs fysiek misbruik, kan moeilijk worden om mee om te gaan. Verslavingen zijn een ander probleem dat een relatie zwaar onder druk kunnen zetten. Dit zijn situaties waarbij hulp van buitenaf nodig kan zijn om te proberen de situatie op te lossen. Echtscheiding lijkt soms een gemakkelijke uitweg, maar het zou de laatste optie moeten zijn, aangezien elke scheiding van een intieme relatie op zichzelf heel wat stress met zich meebrengt.
Technologie en een overvloed aan informatie worden steeds meer als een last in ons leven ervaren. Het feit dat we overal bereikbaar zijn, maakt ons aan het eind van de dag gestresster. Velen verwachten dat bedrijven binnen een uur op hun e-mail moeten reageren en we moeten bereikbaar moeten zijn op Facebook, WhatsApp, Telegram en andere messengerdiensten. We willen op de hoogte van de gebeurtenissen van onze vrienden op Facebook en Instagram blijven en velen raken aan de afleidingen verslaafd die overal op sociale media te vinden zijn. Als we naar een bepaald onderwerp op Google zoeken, is de hoeveelheid informatie over bijna elk onderwerp dat we willen weten overweldigend. En dat we meerdere uren per dag voor de televisie zitten, wordt als een deel van ons leven beschouwd. Dit alles houdt onze geest in de ban van onnatuurlijke prikkels om ons heen en belemmert ons om gewoon uit te rusten en te ontspannen.
Dit zijn maar een paar van de belangrijkste stressfactoren waar we als samenleving mee te maken hebben. Er zijn nog andere dingen die tot stress kunnen leiden, maar dit zijn de meest voorkomende stressfactoren in ons privéleven.
Op de een of andere manier kunnen zelfs gelukkige gebeurtenissen zoals de geboorte van een kind, een huwelijk of zelfs een nieuwe baan tot stress leiden. Hoewel dit vreugdevolle gebeurtenissen zijn, zijn ze toch stressvol. Waarom? Omdat ze onze vaste routine verstoren.
Bespeur je hier een soort patroon met betrekking tot stress? Alle bovengenoemde stressfactoren hebben één ding gemeen: ze verstoren ons leven. We houden er niet van dat ons leven wordt verstoord en als het gebeurt, zelfs als het een goede verstoring is, veroorzaakt het passeren van de aanpassingsfase stress. We zullen ons hele leven stressvolle situaties meemaken. Hoe we met die situaties omgaan, zal bepalen hoe goed we met stress kunnen omgaan. Er zijn zowel goede als slechte manieren om met stress om te gaan.
Het identificeren van stressoren is niet altijd eenvoudig. Terwijl enkele van ons op verschillende stressfactoren kunnen wijzen die zich recentelijk in hun leven hebben voorgedaan, hebben anderen geen idee waarom ze gestrest zijn. In enkele gevallen kan de oorspronkelijke stressfactor iets zijn dat in kindertijd is gebeurd en je onzeker heeft gemaakt. Een mishandeling kan bijvoorbeeld negatieve gedachtepatronen creëren die een stressfactor tot op volwassen leeftijd kan blijven. In zulke gevallen kan een psycholoog helpen om de oorspronkelijke oorzaak van je stress te vinden.
Zodra je de stressfactor hebt geïdentificeerd, kun je aan het elimineren van de oorzaak werken. Dit helpt vaak al om je stress onder controle te krijgen. Maar er is niet altijd een onmiddellijke oplossing voor het probleem beschikbaar. In dat geval heb je een allesomvattende aanpak van stressmanagement nodig. Als je wilt ontdekken hoe je je stress op de meest effectieve manier kunt beheersen, download dan nu je exemplaar van de 10-minutengids voor stressmanagement in het engels. The 10 Minute Guide to Stress Management.
Blijf geinformeerd
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte over je gezondheid
Martin Neumann heeft in 1998 een opleiding voor levensstijlinterventies in het Wildwood Lifestyle Center & Hospital genoten. Sindsdien heeft hij in verschillende delen van de wereld lezingen over een gezonde levensstijl en natuurlijke geneesmiddelen gegeven. Martin is tevens ook de oprichter van de website Abundant Health.
Geef een reactie